Anlaşmalı Boşanmanın Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi

Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?

Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için Türk Medeni Kanunu gereğince evlilik birliğinin en az 1 yıl sürmüş olması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu madde 166/3 gereğince "Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz." denilmektedir. Anlaşmalı boşanma hususunda ayrıntılı bilgi almak için daha önceki yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

Anlaşmalı boşanma davasında tarafların boşanma, boşanmanın mali sonuçları (nafaka, maddi ve manevi tazminat, ortak mallar, ziynetler vs. gibi), velayet, kişisel ilişki konularında anlaşmış olmaları gerekmektedir. Ancak bazen taraflar anlaşmış olsalar da anlaşma şartlarının uymaması ya da farklı bir sebeple anlaşmalı boşanma protokolünden cayabilirler. Bu durumlarda anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönüşmektedir. Yani anlaşmalı boşanma davası kesinleşene kadar anlaşmalı boşanma davasından her zaman dönülebilmektedir. Bu hususta örnek Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları mevcuttur.

Anlaşmalı Boşanma Davasından Vazgeçilirse Ne Olur?

Anlaşmalı boşanma davasından vazgeçildiği takdirde anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönüşür. Bu durumda sanki anlaşmalı boşanma davası olmamış gibi dava çekişmeli olarak görülmeye devam eder. Artık yargılama çekişmeli boşanma davası gibi olmaya başlar. Taraflardan birinin ya da her ikisinin de anlaşmalı boşanmadan vazgeçmesi durumunda mahkemece taraflara çekişmeli boşanma davasına ilişkin dilekçelerini, iddialarını, delillerini, beyanlarını vs. sunmak üzere süre verilir. Dava artık çekişmeli olarak görülür ve ön inceleme duruşması yapılarak tahkikat aşamasına geçilir.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/2403 E. ,  2021/3514 K. sayılı ilamı;

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

Taraflar Türk Medeni Kanunu'nun 166/3. maddesi uyarınca boşanmışlar, hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmiştir. Anlaşmalı boşanma yönünde oluşan karar kesinleşinceye kadar eşlerin bu yöndeki diğer bir ifadeyle gerek boşanmanın mali sonuçları, gerekse çocukların durumu hususunda kabul edilen düzenlemeleri kapsayan irade beyanından dönmesini engelleyici yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Türk Medeni Kanunu'nun 166/3. maddesi gereğince boşanmalarına karar verilse dahi davacının anlaşmalı boşanma hükmünü gerçekleşen anlaşmaya rağmen temyiz etmesi davadan açıkça feragat etmedikçe anlaşmalı boşanma yönündeki iradesinden rücu niteliğinde olup, bu halde anlaşmalı boşanma davasının "Çekişmeli boşanma" (TMK m. 166/1-2) olarak görülmesi gerekir.

Açıklanan sebeple mahkemece taraflara iddia ve savunmalarının dayanağı bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetlerini içeren beyan ile iddia ve savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın ispatını sağlayacak delillerini sunmak ve dilekçelerin karşılıklı verilmesini sağlamak üzere süre verilip ön inceleme yapılarak tahkikata geçildikten sonra usulüne uygun şekilde gösterilen deliller toplanarak gerçekleşecek sonucu uyarınca karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 27.04.2021

Kaynaklar

1. Yargıtay Kararları (karararama.yargitay.gov.tr)