Hırsızlık Suçu ve Cezası

    Hırsızlık Suçu Nedir?

    Hırsızlık suçu, Türk Ceza Kanunu'nun "Malvarlığına Karşı Suçlar" bölümünde yer almaktadır. Hırsızlık suçu, bir kişinin başkasına ait taşınabilir malı zilyedinin rızası olmaksızın kendisine veya başkasına fayda sağlamak amacıyla bulunduğu yerden almak şeklinde tanımlanmaktadır. Hırsızlık; kelime anlamı olarak da "başkasının olan mal ya da parayı gizlice alma." olarak geçmektedir. Bu suçta, failin amacına, malın özelliğine, bulunduğu yere, zamana, mağdurun durumuna veya kullanılan aracın özelliğine göre ağırlaşmakta ya da hafiflemektedir. Hırsızlık suçunda mağdur, malı alınan kişidir.

    Hırsızlık Suçu Şikayet ve Zamanaşımı

    Hırsızlık suçu şikayete bağlı değildir. Hırsızlık suçunun basit ya da nitelikli halleri re'sen soruşturulacak suçlardan olup şikayet olmasa dahi işlem yapılır. Şikayete bağlı suçlardan olmaması sebebiyle de bu suça maruz kalmış kişiler her zaman şikayetçi olabilirler. Yani herhangi bir şikayet süresi yoktur. Ancak hırsızlık suçunun basit halinde dahi 8 yıl dava zamanaşımı içerisinde şikayet edilmelidir. Dava zamanaşımını kesen sebepler olduğu durumda zamanaşımı süresi, en fazla on iki yıl olabilir. Aksi durumda söz konusu suçun zamanaşımına uğramış olması sebebiyle soruşturma yapılmayacaktır.

    Hırsızlık Suçunda Uzlaştırma

    Türk Ceza Kanunu madde 141'de belirtilen basit hırsızlık suçu uzlaştırmaya tabi suçlardandır. Bu durumda hem soruşturma hem de kovuşturma aşamasında uzlaştırma işlemi yapılabilecektir. Uzlaşma sağlanamadığı takdirde soruşturmaya ve kovuşturmaya devam edilecektir.

    Basit Hırsızlık Suçunun Cezası

    Basit hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunu madde 141'de düzenlenmiştir. Bu maddeye göre "Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir." denilmektedir.

    Yani basit hırsızlık suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

    Nitelikli Hırsızlık Suçu ve Cezası

    Türk Ceza Kanunu madde 142 ve devamı maddelerde hırsızlık suçunun;

a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında, (TCK md. 142/1-a)

b) Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında, (TCK md. 142/1-c)

c) Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında, (TCK md. 142/1-d)

d) Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında, (TCK md. 142/1-e)

işlenmesi durumunda 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

    Hırsızlık suçunun;

a) Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak, (TCK md. 142/2-a)

b) Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle, (TCK md. 142/2-b)

c) Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak, (TCK md. 142/2-c)

d) Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak veya kilitlenmesini engellemek suretiyle, (TCK md. 142/2-d)

e) Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle, (TCK md. 142/2-e)

f) Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak, (TCK md. 142/2-f)

g) (…) (1) büyük veya küçük baş hayvan hakkında, (TCK md. 142/2-g)

h) Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında (TCK md. 142/2-h)

işlenmesi durumunda 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

    Hırsızlık suçunun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.

    Hırsızlık suçunun, sıvı veya gaz halindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (TCK md. 142/3-ilk cümle)

    Hırsızlık suçunun, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır ve onbin güne kadar adli para cezasına hükmolunur. (TCK md. 142/3-ikinci cümle)

    Hırsızlık suçunun işlenmesi amacıyla konut dokunulmazlığının ihlali veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde, bu suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikayet aranmaz. (TCK md. 142/4)

    Hırsızlık suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması halinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır. (TCK md. 142/5)

    Hırsızlık suçu yüz kızartıcı suçlardandır. Bu sebeple hırsızlık suçunda ceza almamanız ya da daha az bir ceza almanız için savunma bir ceza avukatı ile yapılmalıdır.

    Suçun Gece Vakti İşlenmesi

    Hırsızlık suçunun gece vakti işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılır. (TCK md. 143)

    Hırsızlık Suçunda Cezayı Azaltan Nedenler

    Hırsızlık suçunun paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi durumunda şikayet üzerine, fail hakkında 2 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur. (TCK md. 144)

    Hırsızlık suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun işleniş şekli ve özellikleri de göz önünde bulundurularak, ceza vermekten de vazgeçilebilir. (TCK md. 145)

    Hırsızlık suçunun ağır ve acil bir ihtiyacı karşılamak için işlenmesi halinde, olayın özelliğine göre, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir. (TCK md. 147)

    Kullanma Hırsızlığı

    Hırsızlık suçunun, malın geçici bir süre kullanılıp zilyedine iade edilmek üzere işlenmesi halinde, şikayet üzerine, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. Ancak malın suç işlemek için kullanılmış olması halinde bu hüküm uygulanmaz. (TCK md. 146)