İftira Suçu ve Cezası

Türk Ceza Kanunu madde 267'de düzenlenen iftira suçuna göre "Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."

İftira suçu ihbar, şikayet ya da basın ve yayın yoluyla işlenebilir. İftira suçunun kanunda yapılmış tanımına bakılacak olursa işlemediğini bildiği halde bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat edip, bunu yetkili makamlara bildirerek kişi hakkında soruşturma başlatılmasına veya idari bir yaptırım uygulanmasına sebep olan kişi cezalandırılır.

İftira suçu TCK'da "Adliyeye Karşı İşlenen Suçlar" içerisinde yer almaktadır.

İftira Suçu Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

İftira suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı değildir. Çünkü bu suçun mağduru hem işlenmediği bilindiği halde yapılan şikayet sebebiyle işlem başlatılan kişi hem de iftira nedeniyle soruşturma başlatan ya da idair yaptırım uygulayan mercilerdir. 

Soruşturma makamı iftira suçunu öğrendiği andan itibaren harekete geçerek işlem yapmak zorundadır. Mağdur olan kişi de soruşturma başlatılarak dava açılması amacıyla her zaman şikayetçi olabilecektir.

İftira suçu şikayete bağlı olmamakla birlikte zamanaşımı söz konusu olabilmektedir. İftira suçu TCK md. 66'da belirtildiği üzere 8 yıllık dava zamanaşımı süresine tabidir. Bu maddeye göre kamu davası "beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl geçmesiyle düşer." İftira suçundan dolayı zamanaşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.

İftira Suçunda Uzlaştırma

İftira suçu kanunda yazılı suçlar arasında bulunmayıp uzlaştırma kapsamında yer almamaktadır.

İftira Suçu Nitelikli Halleri

1) Fiilin maddi eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.

2) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa verilecek ceza yarı oranında artırılır.

3) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

4) Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapis cezasına mahkumiyetine karar verilmiş ise, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

5) Mağdurun mahkum olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise yirmi yıldan otuz yıla kadar verilecek olan hapis cezası yarı oranında artırılır.

İftira Suçu Cezası

İftira suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. 

İftira suçunun cezası, suçun nitelikle hali ve basit halinde farklılık göstermektedir. Suçun basit halinde faile bir (1) yıldan dört (dört) yıla kadar hapis cezası verilmektedir. Ancak suçun nitelikli halleri söz konusu ise yukarıda ayrıntılı yazıldığı üzere verilecek cezalarda artırım yapılmaktadır.

Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması

Türk Ceza Kanunu madde 268'de düzenlendiği üzere işlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.

İftira Suçunda Etkin Pişmanlık

İftira suçunda etkin pişmanlık TCK'da oldukça ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Etkin pişmanlık, iftira edenin fiili nedeniyle pişman olması ve suçun sebep olduğu zararı gidermesi halinde uygulanan bir kurumdur.

1) İftira edenin, mağdur hakkında adli veya idari soruşturma başlamadan önce, iftirasından dönmesi halinde, hakkında iftira suçundan dolayı verilecek cezanın beşte dördü indirilir.

2) Mağdur hakkında kovuşturma başlamadan önce iftiradan dönme halinde, iftira suçundan dolayı verilecek cezanın dörtte üçü indirilir.

3) İftira sebebiyle, mağdur hakkında dava açıldıktan sonra fakat hükümden önce etkin pişmanlığın gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilebilir.

4) Etkin pişmanlığın mağdurun mahkumiyetinden sonra gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilebilir.

5) Etkin pişmanlığın mağdura hükmolunan cezanın infazına başlanması durumunda gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilebilir.

6) İftiranın konusunu oluşturan yalnızca idari yaptırım uygulanmasını gerektiren fiil dolayısıyla idari yaptırıma karar verilmeden önce etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın yarısı indirilebilir.

7) İftiranın konusunu oluşturan yalnızca idari yaptırım uygulanmasını gerektiren fiil dolayısıyla idari yaptırım uygulandıktan sonra etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilebilir.

8) Basın ve yayın yoluyla yapılan iftiradan dolayı etkin ğişmanlık hükümlerinden yararlanılabilmesi için, bunun aynı yöntemle yayınlanması gerekir.

İftira suçuna ilişkin hükümler Türk Ceza Kanunu'nda oldukça ayrıntılı düzenlenmiş olup bu hususta sıkıntı yaşamamak için ceza avukatı ile iletişime geçmeniz tavsiye edilir.